زمان بعنوان عامل چهارم و نقش مهم آن در ایجاد پوسیدگی - بحش دوم (پیشرفته)

Additional Info

امتیاز کاربران
ضعیفعالی 

نقش زمان در ایجاد پوسیدگی- بخش دوم (مبحث پیشرفته)
در بخشهای قبل به ترتیب مشاهده کردید که چه عوامل اولیه ای در بروز پوسیدگی ضروری هستند:  سه عامل دندان،قند و باکتری. در بخش اول این مقاله به عامل مهم چهارم یعنی زمان هم پرداختیم که بروز پوسیدگی هنگامی اتفاق می افتد که سه عامل اول به مدت کافی در کنار یکدیگر باشند. در اینجا بحث را قدری پیشرفته تر و پیچیده تر ادامه می دهیم اما پیش از آن اشاره ای کوچک به سیستم دفاعی بزاق می خواهیم اشاره کنیم ( دهان برای مقابله با پوسیدگی دارای چند سیستم دفاعی می باشد که در صورت علاقه مندی می توانید اینجا را کلیک کنید و با آنها آشنا شوید)
بزاق یکی از مایعات مهم محیط دهان است که به دندانها در برابر اسید و پوسیدگی کمک زیادی می کند. ترکیبات بزاق بگونه ای هستند که قادرند محیط اسیدی دهان را که به واسطه مصرف مواد قندی و فعالیت باکتری بوجود آمده را خنثی کند. به این خاصیت بزاق خاصیت "بافری" یا همان خنثی سازی گفته می شود. با مشاهده نمودار زیر شاید بهتر بتوانیم موضوع را ادامه دهیم:

این منحنی که در دندانپزشکی به منحنی استفان (Stephan نام دانشمندی است که این تحقیق را انجام داده است) مشهور است تاثیرات بزاق را در خنثی سازی اسید پس از مصرف مواد قندی را نشان می دهد. همانطور که دیده می شود با مصرف مواد قندی، باکتری ها شروع به ساختن اسید کرده و محیط رفته رفته اسیدی می شود ( در نمودار pH کاهش می یابد). این افت طی چند دقیقه به حدی افت می کند که اسیدیته مرز را رد کرده و وارد محدودۀ مخرب می شود (منطقه قرمز) در این منطقه و مقطع از زمان است که دندان در حال خراب شدن است. اما بزاق بواسطه سیستم دفاعی بافر خود شروع به خنثی کردن این اسید نموده بطوریکه بعد از چند دقیقه محیط دهان از حالت اسیدی و مخرب خارج می شود (البته این به آن معنی نیست که باکتری ها در بالای خط و خارج از منطقه قرمز هیچ فعالیتی ندارند بلکه میزان فعالیتشان به میزان قابل توجهی کمتر است)
این اتفاق زمانی اهمیت پیدا می کند که فردی در طول روز چندین بار از مواد قندی استفاده کند. در این حالت منحنی استفان آن شخص به این شکل در می آید:

از این نمودار چه نکته ای می توان آموخت؟ اینکه اگر در طول شبانه روز دفعات مصرف مواد قندی و نشاسته ای ما زیادتر باشد، احتمال زودتر پوسیده شدن دندانهایمان بیشتر باشد. شخصا به بیمارانی که در این خصوص از من سوال می کنند این مثال را می آورم که: اگر شما قادر باشید روزانه نیم کیلو شیرینی بخورید، اگر آن را به یک باره بخورید احتمال پوسیده شدن دندانهایتان بسیار کمتر از آن است که این نیم کیلو، یا حتی بخشی از آن را تدریجا و در طول شبانه روز مثلا در 7 نوبت بخورید. این همان نکته است که گاهی بیماران به آن توجه نمی کنند یا دچار برداشت اشتباه می شوند وقتی می پرسیم: " آیا زیاد شیرینیجات می خورید؟"، آنها فکر می کنند که دندانپزشک از حجم آن سوال می کند، در حالیکه منظور ما از "زیاد" به "دفعات" شیرینی خوردن در طول روز مربوط می شود، نه "مقدار" شیرینی که خورده می شود.

 

لطفا دیدگاهها و نظراتتان را از طریق ایمیل با ما در میان بگذارید:

 

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید